ThS. BS. Lê Phạm Thu Hà
Bộ môn Nhi ĐHYD TP.HCM

Nghiên cứu mới gợi ý rằng những trẻ được sinh ra từ các bà mẹ có herpes sinh dục hoạt động trong thai kỳ có thể có nguy cơ tăng lên gấp đôi của phát triển rối loạn phổ tự kỷ.
   
Tác giả chính Milada Mahic, của Trung tâm Nhiễm khuẩn và Miễn dịch và Viện Sức khoẻ Cộng đồng Na Uy ở Na Uy, cùng các đồng nghiệp báo cáo các phát hiện của họ trong tạp chí mSphere.

Herpes sinh dục là một nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục phổ biến chủ yếu được gây ra bởi herpes simplex virus 2 (HSV-2). Khoảng 417 triệu người trên toàn thế giới mắc herpes sinh dục gây ra bởi HSV-2, với khoảng 10-20% các trường hợp xảy ra ở những người đã được nhận một chẩn đoán trước đây của bệnh lý này. Nhiễm khuẩn HSV-2 phổ biến nhiều ở nữ giới hơn nam giới; khoảng 20,3% phụ nữ tuổi từ 14-49 ở Hoa Kỳ bị nhiễm khuẩn với HSV-2, so sánh với 10,6% nam giới. Theo Mahic và nhóm nghiên cứu, sau một nhiễm khuẩn ban đầu HSV-2, siêu vi có thể tồn tại ở dạng không hoạt động tại các tế bào thần kinh. Vào bất kỳ thời điểm nào, HSV-2 có thể tái hoạt và tạo thành những đợt bùng phát. Do cơ thể đạt được miễn dịch với siêu vi, tần suất của những đợt bùng phát có thể giảm theo thời gian. Những nghiên cứu gần đây đã gợi ý một mối liên quan giữa các đáp ứng miễn dịch với nhiễm khuẩn trong thai kỳ và nguy cơ gia tăng của rối loạn phổ tự kỷ (ASD) ở thế hệ sau. Mahic cùng các đồng nghiệp tin rằng nghiên cứu của họ ủng hộ những phát hiện này, sau khi tìm thấy rằng một đáp ứng miễn dịch của bà mẹ với HSV-2 có liên quan với nguy cơ của con họ mắc ASD.

Để tìm thấy những phát hiện này, các nhà nghiên cứu phân tích mẫu máu của 875 bà mẹ tham gia vào Nghiên cứu Đoàn hệ Tự kỷ Lúc sinh (Autism Birth Cohort – ABC). Trong số những phụ nữ này, 412 người có trẻ với ASD, trong khi đó 463 là những bà mẹ có trẻ không kèm ASD. Những mẫu máu được thu thập vào tuần lễ thứ 18 của thai kỳ và một lần nữa trong lúc sinh. Các nhà nghiên cứu phân tích mỗi mẫu máu cho nồng độ những kháng thể với năm tác nhân gây bệnh: Toxoplasma gondii, siêu vi rubella, cytomegalovirus, herpes simplex virus 1 (HSV-1), và HSV-2. Nhóm nghiên cứu tìm thấy rằng những phụ nữ có nồng độ cao các kháng thể với HSV-2 trong máu vào tuần lễ thứ 18 của thai kỳ có khả năng gấp hai lần có trẻ với ASD.

Nồng độ cao của các kháng thể với bốn tác nhân gây bệnh khác không liên quan với nguy cơ ASD ở thế hệ sau. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng tuần lễ thứ 18 của thai kỳ là khoảng thời gian khi mà hệ thần kinh của thai nhi đạt tới sự phát triển nhanh chóng. Do đó, họ giả định rằng đáp ứng miễn dịch của một bà mẹ với HSV-2 có thể làm cản trở sự phát triển hệ thần kinh thai nhi, điều này có thể gia tăng nguy cơ của tự kỷ. Các nhà nghiên cứu báo cáo rằng mối liên quan giữa những nồng độ kháng thể cao với HSV-2 và nguy cơ ASD gia tăng cho thế hệ sau chỉ được quan sát thấy ở các trẻ nam. Tuy nhiên, họ chỉ ra rằng nghiên cứu của họ chỉ bao gồm một số lượng nhỏ những phụ nữ với ASD, do đó họ không thể kết luận liệu rằng những phát hiện của họ là đặc hiệu cho giới tính hay không. Họ lưu ý rằng ASD vẫn còn phổ biến nhiều hơn ở trẻ nam hơn trẻ nữ.

Trong khi cần nghiên cứu sâu hơn để có thể hiểu thêm mối liên quan giữa nhiễm khuẩn HSV-2 trong thai kỳ và nguy cơ ASD ở thế hệ sau, các nhà nghiên cứu tin rằng những phát hiện của họ đưa ra ánh sáng những nguyên nhân bên dưới của ASD. Tác giả cho biết: “Nguyên nhân hoặc những nguyên nhân của phần lớn các trường hợp của tự kỷ vẫn chưa được biết tới. Những bằng chứng gợi ý vai trò của cả yếu tố di truyền và yếu tố môi trường. Nghiên cứu của chúng tôi gợi ý rằng viêm nhiễm và hoạt hoá miễn dịch có thể đưa đến nguy cơ. Herpes simplex virus-2 có thể chỉ là một trong nhiều tác nhân nhiễm khuẩn có liên quan”

(Nguồn: medicalnewstoday 2/2017)
 

Từ khóa: Herpes sinh dục trong thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ tự kỷ cho thế hệ sau